Voor de hulpverleners 

 

Patiënt gericht communiceren bij de borderline crisis

 

- Bij borderline patiënten in crisis zult u een prettiger werkrelatie en betere resultaten bereiken wanneer u uw wijze van communiceren aanpast aan hun persoonlijkheid.

- Bij borderline patiënten gaat het vooral om het betrekkingsniveau en om de behoefte aan erkenning en begrip.

- De arts moet bij elke borderlinecrisis het risico op suïcide beoordelen

- Borderline patiënten blijven, uitzonderingen daargelaten, zelf verantwoordelijk voor hun gedrag. 

 

 

Hulpverleners krijgen regelmatig te maken met borderlinepatienten die in crisis verkeren. Een borderline crisis is een situatie waarbij een patient met bps een dwingend beroep doet op hulp. Typisch borderlinegedrag is contextgebonden, het ontstaat vooral in de interactie met hulpverleners. Bij borderline patienten zult u over het algemeen een prettiger werkrelatie en betere resultaten bereiken wanneer u uw wijze van communiceren aan hun persoonlijkheid aanpast. Onderzoek wijst uit dat patient gericht communiceren een gunstig effect heeft op zorguitkomsten zoals tevredenheid en therapietrouw van de patient, maar ook op diens gezondheid. Patient gericht communiceren leidt bovendien tot minder conflicten en minder medische consumptie. Patient gerichtheid houdt in dat de arts moeite doet om niet alleen de ziekte maar ook de zieke te begrijpen. Een patientgerichte arts komt zoveel mogelijk tegemoet aan de behoefte van de patient om te weten en te begrijpen wat er aan de hand is (geruststelling) , en aan de behoefte zich gekend en begrepen te voelen (erkenning) . Bij borderline patienten gaat het vooral (vaak zelf uitsluitend) om het betrekkingsniveau en de behoefte aan erkenning en begrip.

 

Het uitgangspunt van patient gerichte geneeskunde is een attitude van Respect, Acceptatie Echtheid en Betrokkenheid, waarbij de hulpverlener de patient in principe beschouwt als verantwoordelijk en competent. Als u de patiente respecteert en accepteert zoals zij is, en haar klacht serieus neemt, maakt dat de weg vrij voor verandering. Accepteren betekent niet dat u het overal mee eens moet zijn. Aan disfunctioneel gedrag zult u grenzen willen en ook moeten stellen. Het is de kunst dat te doen zonder de patient zelf af te wijzen. Een goede arts-patienten relatie met een borderline patiente is als goed ouderschap. U blijft uzelf ( u bent 'echt'), u bewaakt uw reacties, u doet geen beloftes die u niet kunt nakomen en u maakt excuses voor gemaakte fouten (ook als het in uw ogen om iets kleins gaat, zoals iets te laat terugbellen) Als hulpverlener stelt u duidelijke grenzen, bent u consequent en toch flexibel, en bent rechtvaardig en betrouwbaar. U geeft de patiente de verantwoordelijkheid terug , daar waar het kan !.

 

Bijna 10% van de borderline patienten overlijdt vroegtijdig door suicide. Om die reden moet elk crisis contact, ook bij bekende borderline patiente, beginnen met een zo objectief en onbevangen mogelijke risicobeoordeling. Vraag ook expliciet naar risicofactoren!! Middelen misbruik (alcohol, medicijnen, drugs ) in de afgelopen uren, angst en paniek, depressie, psychose, automutilatie, auto-intoxicatie. 

 

Bij de borderline patiente is het belangrijk duidelijke grenzen te stellen, zonder machtsvertoon en rekening houdend met haar autonomie. Leg (liefst direct) concreet en helder uit welke gedragingen u wel en niet accepteert. Gebruik ik boodschappen. Maak van het begin af aan duidelijk waar u de patiente WEL mee van dienst kan zijn en waarmee niet. Wees flexibel binnen de afgesproken grenzen, ook al klinkt dat tegenstrijdig. Soms is het beter gedeeltelijk toe te geven aan een patiente in nood, dan haar de nodige zorg compleet te onthouden.